เหตุใดโอเปกจึงไม่มีอิทธิพลต่อตลาดน้ำมันในช่วงนี้

การประชุมของโอเปก ที่จัดขึ้น ณ กรุงเวียนนาในสัปดาห์นี้ได้ตอกย้ำว่าโอเปกแทบไม่มีความสำคัญกับตลาดน้ำมันในช่วงนี้เลย โอเปกและกลุ่มประเทศพันธมิตรประกาศขยายระยะเวลาการจำกัดปริมาณการผลิตน้ำมันออกไปอีก 9 เดือน แต่ตลาดก็ไม่ได้ให้ความสำคัญกับการตัดสินใจในครั้งนี้แต่อย่างใด

ราคาน้ำมัน ในช่วงเช้าวันจันทร์ยังคงปรับตัวสูงขึ้นได้เล็กน้อย เพราะข่าวดีจากการเจรจาพักรบทางการค้าระหว่างสหรัฐฯ กับจีนส่งผลด้านบวกมากกว่าผลจากการประชุมโอเปกในครั้งนี้ เมื่อวันอังคารที่ผ่านมา หลังจากที่กลุ่มประเทศพันธมิตรของโอเปกได้ตกลงลงนามเพื่อขยายระยะเวลาการจำกัดปริมาณการผลิตน้ำมันออกไปอีก 9 เดือนเรียบร้อยแล้ว ราคาน้ำมันจึงเริ่มปรับลดลง โดยเมื่อปิดตลาดในวันอังคาร ราคาน้ำมันดิบ เบรนท์ ปรับลดลง 3%

ดาวน์โหลดแอป

เข้าร่วมกับคนนับล้านที่ใช้ Investing.com เพื่อติดตามข่าวสารตลาดการเงินทั่วโลก

ดาวน์โหลดเดี๋ยวนี้

ตลาดไม่ได้ให้ความสำคัญกับการตัดสินใจของโอเปกในครั้งนี้มากนักเนื่องจากมี การคาดการณ์ ไว้ก่อนหน้านี้อยู่แล้ว โดยตลาดทราบดีว่าการจำกัดปริมาณการผลิตของโอเปกไม่ได้ส่งผลกระทบสำคัญกับปริมาณน้ำมันโดยรวมในตลาด เมื่อพิจารณาตัวเลขปริมาณการผลิตในเดือนตุลาคม 2016 ซึ่งเป็นช่วง 2 เดือนก่อนที่โอเปกและกลุ่มประเทศพันธมิตรจะเริ่มปรับลดปริมาณการผลิต เที่ยบกับตัวเลขในเดือนพฤษภาคม 2019 จะเห็นว่าการดำเนินการของโอเปกไม่ใช่ปัจจัยสำคัญที่ทำให้ปริมาณน้ำมันโดยรวมเกิดการเปลี่ยนแปลงแต่อย่างใด

ปริมาณการผลิตน้ำมันที่ลดลงของโอเปกเกือบ 70% ตั้งแต่เดือนตุลาคม 2016 จนถึงพฤษภาคม 2019 เกิดจากอิหร่านและเวเนซุเอลา หรืออีกนัยหนึ่งก็คือปริมาณน้ำมันที่ลดลงเกิดจากการใช้มาตรการคว่ำบาตรของสหรัฐฯ ประกอบกับความสามารถทางด้านการผลิตที่ลดลงจริงๆ ซึ่งไม่ใช่การสมัครใจลดปริมาณการผลิตลงตามข้อตกลงของโอเปกแต่อย่างใด ปริมาณน้ำมันที่ลดลงของโอเปกอีก 7% มากจากการผลิตที่น้อยลงของแองโกลา ซึ่งก็ไม่ได้เกิดจาก ความสมัครใจ เช่นกัน ในช่วงเวลาดังกล่าว ปริมาณการผลิตในอิหร่านลดลง 1.525 ล้านบาร์เรลต่อวัน 1.347 ล้านบาร์เรลต่อวันในเวเนซุเอลา และ 0.303 ล้านบาร์เรลในแองโกลา ส่วนประเทศที่เหลือของกลุ่มโอเปกมีปริมาณการผลิตรวมลดลงน้อยกว่า 1.3 ล้านบาร์เรลต่อวัน ดังนั้นจึงเห็นได้ว่าปริมาณการผลิตที่ลดลงมากกว่า 75% เกิดจากปัจจัยอื่นที่ไม่เกี่ยวข้องกับโอเปกแต่อย่างใด

ปริมาณการผลิตน้ำมันทั่วโลกก็อยู่ที่ระดับใกล้เคียงกับช่วงสองปีที่ผ่านมา ในช่วงไตรมาสที่ 4 ของปี 2016 ปริมาณการผลิตน้ำมันทั่วโลกอยู่ที่ราว 99 ล้านบาร์เรลต่อวัน และในไตรมาสที่ 1 ของปี 2019 มีปริมาณการผลิตเกือบถึง 100 ล้านบาร์เรลต่อวัน ในขณะที่ในช่วงตั้งแต่ปลายเดือนตุลาคม 2016 จนถึงปลายเดือนพฤษภาคม 2019 สหรัฐฯ เพิ่มปริมาณการผลิตน้ำมัน ขึ้นอีก 3.9 ล้านบาร์เรลต่อวันหรือคิดเป็น 45.5% การผลิตที่เพิ่มขึ้นของสหรัฐฯ มีผลกับตลาดมากยิ่งกว่าการจงใจปรับลดการผลิตจากโอเปกเสียด้วยซ้ำไป.

การควบคุมปริมาณการผลิตจากโอเปก (ที่ไม่เกี่ยวข้องกับความจำเป็นในการปรับลดการผลิตของอิหร่าน เวเนซุเอลา และแองโกลา) มีผลเพียงเล็กน้อยกับปริมาณการผลิตโดยรวม โดยมีซาอุดิอาราเบียเป็นประเทศที่ต้องลดการผลิตน้ำมันลงคิดเป็นเปอร์เซ็นต์ประมาณ 85% ของปริมาณที่โอเปกปรับลดลงทั้งหมดนับตั้งแต่ช่วงปลายปี 2016 เป็นต้นมา ในความเป็นจริงแล้ว อิรัก กาบอง และสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์มีการผลิตน้ำมันเพิ่มขึ้นในช่วงเดือนพฤษภาคม 2019 ซึ่งมากกว่าที่เคยผลิตในเดือนตุลาคม 2016 เสียอีก

โอเปกยังคงต้องพึ่งพาประเทศพันธมิตรเป็นอย่างมากราวกับรู้ตัวว่าไม่สามารถรักษาเสถียรภาพของตลาดไว้ได้ด้วยตนเองเพียงลำพัง โดยโอเปกต้องพึ่งพาให้กลุ่มประเทศพันธมิตรร่วมกันปรับลดการผลิตเพื่อให้มาตรการนี้แลดูมีน้ำหนักมากยิ่งขึ้น แต่โชคร้ายที่กลุ่มประเทศพันธมิตรก็ไม่ได้ทำตามข้อตกลงของโอเปกไปเสียทุกอย่าง โดยเฉพาะรัสเซียซึ่งเห็นได้ชัดว่าไม่ได้ทำตามข้อตกลงการลดปริมาณการผลิตที่รับปากกับโอเปกไว้แต่อย่างใด นอกจากนี้ การขยายเวลาข้อตกลงดังกล่าวออกไปอีก 9 เดือนที่เพิ่งมีการลงนามกันในสัปดาห์นี้มีความหมายว่าโอเปกจะยิ่งมีอิทธิพลกับราคาน้อยไปกว่าเดิม เพราะหากข้อตกลงนี้สามารถช่วยได้จริง ราคาน้ำมันก็น่าจะคงที่ไปจนถึงเดือนมีนาคม 2020

ในขณะเดียวกัน โอเปกก็ไม่สามารถที่จะควบคุมการผลิตน้ำมันของสหรัฐฯ ได้ การควบคุมปริมาณการผลิตน้ำมันที่โอเปกสามารถควบคุมได้ซึ่งมีอยู่เพียงน้อยนิดนั้นจึงไม่สามารถเป็นตัวชี้ชะตาของทุกสิ่งทุกอย่างได้ ดังนั้นในช่วงไม่กี่ปีมานี้ โอเปกเพียงได้รับผลดีจากปัจจัยหนุนด้านอื่นๆ ที่ไม่ได้เกิดจากการควบคุมของตนเองเท่านั้น ซึ่งรวมถึงการถูกคว่ำบาตรและปัญหาภายในของสมาชิกบางประเทศของโอเปกเองเท่านั้น

ทั้งนี้ ใช่ว่าโอเปกจะไม่มีความเกี่ยวกับข้องกับตลาดน้ำมันเลยแต่อย่างใด แต่ในสถานการณ์ปัจจุบัน โอเปกไม่ได้อยู่ในสถานะที่จะสามารถควบคุมราคาน้ำมันได้อีกต่อไป แม้ว่าการประชุมที่ผ่านมาในสัปดาห์นี้จะไม่ค่อยส่งผลอะไรกับตลาดเท่าใดนัก แต่สถานการณ์ในช่วงนี้อาจมีการเปลี่ยนแปลงได้อย่างรวดเร็ว และในปีหน้าก็อาจจะเกิดการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่อีกก็ได้